Świadectwa Wielkiej Wojny w krajobrazie Powiatu Tarnowskiego

Opublikowano: środa, 21 stycznia 2015 - 15:16

Wśród wielu inicjatyw podejmowanych przez Starostwo Powiatowe w Tarnowie w związku z 100. rocznicą wybuchu I wojny światowej znalazło się wydawnictwo zatytułowane „Sto imion uwiecznia ten kamień… Sepulkralne świadectwa Wielkiej Wojny w krajobrazie powiatu tarnowskiego”.

Autorzy publikacji, którymi są historyk, pracownik Starostwa Powiatowego w Tarnowie - dr Paweł Juśko oraz tarnowski fotograf - Paweł Topolski, podjęli za pomocą fotografii ubogaconej tekstem, próbę poszukiwania i zarazem odkrywana przesłania, jakie pozostawili twórcy zachodniogalicyjskiego kompleksu cmentarzy wojennych. To pochylenie się oraz zamyślenie nad historią i niezwykłością tych obiektów sepulkralnych. - Przedłużająca się wojna i lawinowo rosnąca liczba zabitych skłoniła c.k. dowództwo armii do podjęcia decyzji o koncentracji mogił żołnierskich i budowie cmentarzy. Dzięki wspaniałemu zespołowi stworzono urodziwe miejsca ostatecznego spoczynku. W ten sposób niejako chciano im wynagrodzić, pocieszyć i podziękować - tłumaczy recenzent wydawnictwa, prof. dr hab. Andrzej Chwalba z Instytutu Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego.


Całość wydawnictwa składa się z dwóch zasadniczych części. Pierwszą stanowią dwa rozdziały ukazujące kontekst powstania cmentarzy Wielkiej Wojny w Galicji Zachodniej, ich historię i współczesność z perspektywy działań samorządu Powiatu Tarnowskiego. Ponadto w tej części zamieszczony został tekst zawierający uwagi nad przekazem ideowym i symboliką tych obiektów. W drugiej przemawiają przede wszystkim fotografie, uzupełnione krótkimi opisami, nadającymi warstwie fotograficznej pewną myśl przewodnią. Zdjęcia były realizowane w miesiącach - wrześniu, październiku i listopadzie, dzięki czemu są różnorodne i niejednolite, a jesienna aura nadała im wyjątkowej atmosfery. Do części albumowej wybranych zostało 20 obiektów cmentarnych z terenu powiatu.


Te wyjątkowe świadectwa Wielkiej Wojny, jakim są cmentarze z lat 1914-1918, są blisko nas, mieszkańców ziemi tarnowskiej. Są częścią naszego krajobrazu, naszej tożsamości i naszej pamięci. Sto imion uwiecznia ten kamień, stu bohaterów, którzy tu polegli … - głosi inskrypcja na jednym z pomników cmentarza wojennego nr 185 w Lichwinie.


W publikacje zostały wykorzystane również materiały ikonograficzne ze zbiorów Muzeum Okręgowego w Tarnowie. Wydawnictwo powstało w ramach projektu dofinansowanego ze środków Województwa Małopolskiego.