Patriotycznie w Dąbrach

dzisiaj jest: 20 kwietnia 2024 r. :: imieniny: Agnieszka, Teodor, Czesław

Panorama Tuchowa z widokiem na Bazylikę Mniejszą pw. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny

Pałac Janowice w Janowicach k. Zakliczyna

Zawilec Gajowy, KokoryczPark Krajobrazowy Pasma Brzanki

Jesteś tutaj: Strona Główna

Aktualności

Patriotycznie w Dąbrach

Opublikowano: piątek, 14 października 2011 - 10:14

Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej – Koło Tarnów, Starosta Tarnowski – Mieczysław Kras, Wójt Gminy Rzepiennik Strzyżewski – Kazimierz Fudala oraz proboszcz parafii pw. Wniebowzięcia NMP w Rzepienniku Biskupim – ks. Piotr Witecki, zapraszają 16 października 2011 r. na obchody 67. rocznicy Akcji „Burza” Walki Oddziału Regina II 16 Pułku Armii Krajowej – Rzepiennik Strzyżewski – przysiółek Dąbry cmentarz partyzancki.

Program:
Godz. 11:00 Dąbry – cmentarz partyzancki
- Msza święta w intencji poległych żołnierzy Oddziału REGINA II
- apel pamięci

Godz. 12:30 Pomnik upamiętniający poległych żołnierzy Oddziału REGINA II
- hymn państwowy
- oficjalne wystąpienie
- złożenie wieńców i wiązanek

Rys historyczny:
29 września 1944 roku, zgodnie z rozkazem przełożonych po boju pod Jamną, po dyslokacji "Barbary" w rejon Rychwałdu, lasów Dąbrówki Szczepanowskiej oraz Lubinki i Lichwina kpt. Eugeniusz Borowski ps."Leliwa" podjął decyzję o częściowej demobilizacji jak również o podzieleniu batalionu na mniejsze pododdziały. Jeden z nich, zrekonstruowany pluton 3 kompanii, powierzono por. Zdzisławowi Bosowskiemu ps. "Kajetan". Pluton przyjął nazwę "Regina II" i operował w okolicy pasma Brzanki. 16 października 1944 roku, późno w nocy oddział dotarł do Dąbrów. Kwaterą plutonu była stodoła. Po zakwaterowaniu ok. 1 godz. w nocy "Kajetan" wystawił niezbędne warty i ubezpieczenia, a pozostali żołnierze po trudach działań minionych dni, udali się na spoczynek. Rano, nieoczekiwanie Niemcy huraganowym ogniem z broni maszynowej i granatów rozpoczęli dramatyczny ostrzał kwatery, która szybko stanęła w ogniu. Partyzanci próbowali zorganizować obronę, ale przewaga Niemców była miażdżąca, a zaskoczenie ogromne. Dopełniła się tragedia oddziału. Relacjonujący przebieg wydarzenia podają, że ok. 140 Niemców podprowadził do miejsca noclegu plutonu właściciel stodoły. Cała akcja trwała około 15 minut. W Dąbrach, w zdradzieckiej i nierównej walce, pamiętnego 17 października 1944 roku, z oddziału liczącego 29 ludzi poległo 18 partyzantów, a 10 " w większości rannych " dostało się do niewoli i zostało osadzonych w obozie koncentracyjnym w Gross-Rosen. Ocalał jedynie ciężko ranny żołnierz, z rozerwaną szczęką i przestrzelonym płucem, st. strzelec Wojciech Wiktor ps. "Skałka", a z obozu koncentracyjnego wrócił tylko strz. Adam Jawor ps. "Jacek". Pozostali wzięci do niewoli zostali straceni w Gross-Rosen.
W oddziale "Regina II" pełnił służbę również plut. pchor. Jerzy Pertkiewicz ps. "Drzazga", który dzień wcześniej został wysłany z meldunkiem do kpt. "Leliwy" i dlatego nie podzielił losu współtowarzyszy broni. Od tamtych, pamiętnych dni, niestrudzenie przekazuje prawdę o tamtych wydarzeniach kolejnym pokoleniom upamiętniając szlak bojowy I batalionu "Barbara" 16 pp. AK.
Pomnik w Dąbrach znajduje się po prawej stronie drogi, idąc od strony Ciężkowic (niebieskim szlakiem turystycznym), tuż przy ogrodzeniu gospodarstwa państwa Małopolskich, w miejscu spalonej stodoły. Upamiętnia tragedię oddziału "Regina II" batalionu AK "Barbara" z 1944 roku. Pomnik został wybudowany staraniem 10 Tarnowskiej Drużyny Harcerek w 1958 roku, według projektu artystów rzeźbiarzy Bogdany i Anatola Drwalów. Jest wykonany z ciosów piaskowca ciężkowickiego. W kamienny cokół wmurowana została płyta z czarnego granitu z inskrypcją: "Miejsce uświęcone krwią żołnierzy oddziału "Regina II" 16 pułku Armii Krajowej poległych w walce o wolność Ojczyzny 17 X 1944. Boże Ojców naszych przyjmij świadectwo wiary i miłości ojczyzny synów naszego narodu poległych w nierównej walce z hitlerowskim najeźdźcą tu w Dąbrach oraz straconych w Gross-Rosen. Uczyń ofiarę ich życia posiewem wolności i pokoju. Chryste, Królu Miłosierdzia i pojednania przez przyczynę Twojej Matki Królowej Polski pomóż nam przebaczyć, broń nas od wojny, nienawiści i niepamięci. Amen". Po lewej stronie napisu na płycie jest wygrawerowany krzyż z wpisanym weń orłem wojskowym ze znakiem Polski Walczącej. Z tyłu pomnika, również na czarnej granitowej tablicy umieszczono napis: Pomnik postawiono staraniem X Tarn. Druż. Harcerek w 1958 r. Tablice od żołnierzy batalionu "Barbara" 16 pp. AK umieszczono w 2006 r.
Obok Pomnika stoi wysoki drewniany krzyż. Całość okala solidne ogrodzenie metalowe wsparte na dziewięciu podporach słupowych wykończonych estetycznie piaskowcem.
Obecny kształt i wygląd pomnika zawdzięczamy dr Kazimierzowi Fudali, wójtowi gminy Rzepiennik Strzyżewski, który w 2006 roku przeprowadził gruntowną renowację.
Cmentarz partyzancki w Dąbrach to miejsce spoczynku 18 żołnierzy oddziału "Regina II", którzy zginęli w zdradzieckiej, nierównej walce 17 października 1944 roku. Skromny, ale zadbany, leśny, żołnierski cmentarz, znajduje się na skraju lasu, po lewej stronie drogi od pomnika, około 100 m w kierunku Rzepiennika Biskupiego. Cmentarz został założony w 1945 r. na planie prostokąta, z symetryczną alejką pośrodku i indywidualnymi mogiłami ułożonymi symetrycznie po lewej i po prawej jego stronie. Cmentarz wyznacza solidne ogrodzenie z ciosów piaskowca ciężkowickiego i metalowych poręczy wspartych na kamiennych słupkach. Wejścia na cmentarz chroni metalowa bramka. Po przeciwnej stronie cmentarza, naprzeciw wejścia, pośrodku na ścianie centralnej znajduje się część pomnikowo-memorialna, wykonana z tego samego materiału co ogrodzenie, w kształcie podwyższonego łuku zwieńczonego kamiennym krzyżem, na którym znajdują się dwie tablice z napisami.
Tablica górna jest ozdobiona inskrypcją: Partyzantom Armii Krajowej Oddz. Regina II poległym 17 X 1944 w walce z hitlerowskim najeźdźcą o wolność Ojczyzny. mjr Bossowski Zdzisław "Kajetan", kpt. Łuczkiewicz Leon "Krajewski", por. Łuczkiewicz Marian "Kruk I", pchr. Rozwadowski Bronisław "Dynamit", pchr. Boryczko Józef "Dąb", st. strz. Duran Ignacy "Piołun", st. strz. Boryczko Władysław "Liść", st. strz. Rubin Franciszek "Murzyn II", strz. Dziadyk January "Czerny", strz. Jedlecki Jan "Batory", strz. Jędrzejowski Adolf "Tarzan", strz. Magdziński Władysław, strz. Mleczko Antoni "Mokrzycki", strz. Łyczko Marian "Twardowski", strz. Podkówka Józef "Skobel", strz. Wadas Jan "Sztacheta", strz. Walczyk Andrzej "Kruk II", strz. Żurawski Jan "Żuraw". Społeczeństwo Powiatu Gorlickiego.
Na dolnej tablicy znajduje się napis: Partyzantom Armii Krajowej Oddziału Regina II rannym 17 X 44 i straconym w obozie koncentracyjnym Gross-Rosen pchor. Łuczkiewicz Roman "Rom", plut. Mendrala Walenty "Baranowski", st. strz. Horyński Zbigniew "Wilczek", st. strz. Gajewski Tadeusz "Wilczur", strz. Gębski Stanisław "Gryf", strz. Gucwa Rudolf "Baran", strz. Suchoń Ludwik "Bengal", strz. Ziółkowski Władysław "Giełada". Mieszkańcy Gminy Rzepiennik.
Mogiły wyznaczają betonowe nagrobki, u których wezgłowia znajdują się betonowe krzyże. Na każdym krzyżu zamocowana jest mosiężna tabliczka (proj. Zdzisława Depukata) z nazwiskiem i imieniem poległego, orłem wojskowym, wpisanym w niego znakiem Polski Walczącej oraz gałązką dębową.
Po drugiej stronie drogi, naprzeciw cmentarza w Dąbrach , idąc leśną dróżką dół około 250 m dochodzimy do Krzyża, który upamiętnia pierwotne miejsce pochówku żołnierzy oddziału "Regina II". Metalowy krzyż wysokości około 1,8 m wykonał drużynowy 13 Drużyny Harcerzy z Tarnowa, phm. Zdzisław Wiśniewski. Metalowa podstawa osadzona w betonowej stopie symbolizuje pień ściętej brzozy, z której wyrasta biały krzyż. Na krzyżu znajduje się mała metalowa tabliczka z inskrypcją: Miejsce pierwotnego pochówku partyzantów oddziału "Regina II" z batalionu "Barbara" 16 pułku Armii Krajowej. Po lewej stronie tablicy znajduje się orzeł ze znakiem Polski Walczącej.

Opracował: Krzysztof Sikora
Warszawa 12 10 2009 r.
Więcej informacji w książce "Walka i Pamięć" K. Sikora Warszawa 2008.

Patriotycznie w Dąbrach

Menu Główne

Multimedia

Tłumacz Google

Najnowsze Informacje

Popularne Artykuły